Sancılı Adet Görme: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Sancılı adet görme, tıbbi olarak dismenore olarak adlandırılan ve adet döneminde alt karın bölgesinde kramp şeklinde ağrı ve sancılara neden olan bir durumdur. Kadınların büyük bir kısmı adet döneminde bir miktar ağrı yaşasa da, dismenore günlük aktiviteleri engelleyecek kadar şiddetli ağrıya ve kramplara yol açabilir.

Dismenore Nedenleri:

• Rahim kaslarının aşırı kasılması: Adet sırasında rahim kasları kasılarak endometrium denilen rahim iç dokusunun dökülmesini sağlar. Bu kasılmalar bazı kadınlarda şiddetli ağrıya neden olabilir.
• Prostaglandinler: Adet sırasında rahim tarafından üretilen prostaglandinler, rahim kaslarının kasılmasına neden olur. Yüksek prostaglandin seviyeleri daha şiddetli ağrıya yol açabilir.
• Endometriozis: Rahmin iç dokusunu oluşturan endometrium dokusunun rahim dışında büyümesi endometriozise neden olur. Bu durum, adet döneminde şiddetli ağrıya yol açabilir.
• Miyomlar: Rahmin kas dokusunda oluşan iyi huylu tümörler olan miyomlar da adet sancılarına neden olabilir.
• Diğer: Genetik faktörler, stres, bazı ilaçlar ve pelvik enfeksiyonlar da dismenoreye katkıda bulunabilir.

Dismenore Belirtileri:

• Alt karın bölgesinde kramp şeklinde ağrı: Adetten 1-3 gün önce başlayabilir ve 2-3 gün sürebilir.
• Bel ağrısı: Karın ağrısına eşlik edebilir.
• Bacak ağrısı: Ağrı karından bacaklara yayılabilir.
• Mide bulantısı ve kusma: Ağrıya mide bulantısı ve kusma eşlik edebilir.
• Baş ağrısı: Adet sancısı baş ağrısına da neden olabilir.
• Yorgunluk ve halsizlik: Adet sancısı yorgunluk ve halsizliğe yol açabilir.
• İshal veya kabızlık: Adet döneminde bağırsak hareketlerinde değişiklikler görülebilir.
• Sinirlilik ve duygu değişimleri: Adet sancısı sinirlilik ve duygu değişimlerine neden olabilir.

Dismenore Tanısı:

Dismenore tanısı, hastanın tıbbi geçmişinin ve semptomlarının değerlendirilmesiyle yapılır. Doktor, adet sancısı ile ilgili aşağıdaki soruları sorabilir:

• Ağrınız ne kadar şiddetli?
• Ağrınız ne zaman başlıyor ve ne kadar sürüyor?
• Ağrınız günlük aktivitelerinizi nasıl etkiliyor?
• Ağrınızı hafifletmek için neler yapıyorsunuz?

Doktor ayrıca, semptomların başka bir tıbbi durumdan kaynaklanmadığından emin olmak için bazı testler de isteyebilir.

Dismenore Tedavisi:

Dismenore tedavisi, ağrının şiddetine ve nedenine göre değişir.

Ağrının hafifletilmesi için:

• Isı uygulaması: Karın bölgesine sıcak su torbası veya ısıtma yastığı uygulamak ağrıyı hafifletebilir.
• Masaj: Karın bölgesine yapılan masaj kas gerginliğini ve ağrıyı azaltabilir.
• Reçetesiz ağrı kesiciler: Ibuprofen veya parasetamol gibi reçetesiz ağrı kesiciler ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir.
• Düzenli egzersiz: Düzenli egzersiz yapmak prostaglandin seviyelerini düşürerek ağrıyı hafifletebilir.
• Stres yönetimi: Stres, ağrıyı daha da kötüleştirebilir. Yoga, meditasyon gibi stres yönetimi teknikleri ağrının hafiflemesine yardımcı olabilir.

Daha şiddetli ağrılarda:

• Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol hapları hormonal dengeyi sağlayarak ağrıyı hafifletebilir.
• Progesteron içeren ilaçlar: Progesteron içeren ilaçlar endometrium dokusunun büyümesini engelleyerek ağrıyı hafifletebilir.
• İntrauterin cihaz (IUD): Levonorgestrel içeren IUD’ler rahim içine yerleştirilir ve ağrıyı hafifletmede etkilidir.

Laparoskopi: Diğer tedavilere yanıt vermeyen veya endometriozis gibi altta yatan bir durumun olduğu durumlarda laparoskopi kullanılabilir. Laparoskopi, karın bölgesine küçük kesiler açılarak yapılan bir cerrahi işlemdir.

Dismenore ile Başa Çıkma Önerileri:

• Semptomlarınızı takip edin: Adet ağrınızın şiddetini ve süresini takip ederek bir desen olup olmadığını belirleyebilirsiniz.
• Doktorunuzla iletişim kurun: Adet ağrınız günlük hayatınızı etkiliyorsa doktorunuzla konuşarak size en uygun tedaviyi belirleyebilirsiniz.
• Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve stresi yönetme teknikleri semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir.
• Destek gruplarına katılın: Sancılı adet görme ile yaşayan diğer kadınlarla iletişim kurmak ve deneyimlerinizi paylaşmak faydalı olabilir.

Dismenore, her kadını farklı şekilde etkileyen ve günlük yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilen bir sağlık sorunudur. Erken teşhis ve doğru tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir ve hastaların yaşam kalitesi artırılabilir.