Acil Doğum Kontrol Yöntemleri
Acil doğum kontrol yöntemleri, korunmasız cinsel ilişki sonrası istenmeyen gebeliği önlemek için kullanılan yöntemlerdir. Bu yöntemler, korunmasız cinsel ilişkiden sonraki 72 saate kadar kullanılabilir.
Acil Doğum Kontrol Yöntemleri Neden Kullanılır?
Acil doğum kontrol yöntemleri aşağıdaki durumlarda kullanılabilir:
- Kondom yırtılması veya kayması
- Diyafram veya spermisit gibi diğer doğum kontrol yöntemlerinin başarısız olması
- Cinsel saldırı
Acil Doğum Kontrol Yöntemleri Çeşitleri:
Acil doğum kontrol yöntemlerinin iki ana türü vardır:
1. Acil Doğum Kontrol Hapları (Ertesi Gün Hapları):
Acil doğum kontrol hapları, levonorgestrel veya ulipristal asetat içeren hormonal haplardır. Bu haplar, yumurtlamayı önleyerek veya döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmesini engellemek suretiyle çalışır.
2. Bakırlı Rahim İçi Araç (RİA):
Bakırlı RİA, rahim içine yerleştirilen bir T şeklindeki cihazdır. Bakır iyonları spermin hareketini ve yumurtanın döllenmesini engeller. RİA, acil durumdan sonra 5 gün içinde yerleştirildiğinde etkilidir ve 10 yıla kadar uzun süreli koruma sağlayabilir.
Acil Doğum Kontrol Yöntemlerinin Etkinliği:
Acil doğum kontrol yöntemlerinin etkinliği, ne kadar çabuk kullanıldığına bağlıdır. Acil doğum kontrol hapları, korunmasız cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içinde alındığında en etkilidir. Bakırlı RİA ise 5 gün içinde yerleştirildiğinde en etkilidir.
Acil Doğum Kontrol Yöntemlerinin Yan Etkileri:
Acil doğum kontrol haplarının en yaygın yan etkileri şunlardır:
- Mide bulantısı ve kusma
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- Vajinal kanama
Bakırlı RİA’nın en yaygın yan etkileri şunlardır:
- Adet kanamasında artış
- Kramplar
- Vajinal akıntı
Acil Doğum Kontrol Yöntemlerini Kullanmadan Önce:
Acil doğum kontrol yöntemlerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Doktorunuz, sizin için en uygun yöntemi seçmenize ve olası yan etkileri hakkında bilgi edinmenize yardımcı olabilir.
Acil Doğum Kontrol Yöntemleri Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin:
- Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı: [geçersiz URL kaldırıldı]
- Dünya Sağlık Örgütü: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/emergency-contraception
Not: Makalede yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Tıbbi bir sorununuz varsa lütfen doktorunuza danışınız.
